werkgroep Natuur en -watervriendelijke (binnen)tuinen · 1 april 2019
In 2019 droeg Brian Wals (MADE, AMS/WUR/TU Delft) bij aan een onderzoek naar de mogelijke ontwikkeling van binnentuinen als Living Labs onder leiding van Dineke Huizenga en Hiltrud Potz.
Tuinen als lokale biotopen en Living Labs
Op de interactieve Knelpuntenkaart van Rainproof verschijnt de buurt in 2018 als urgent. De buurt bestaat uit 18 binnentuinen en er bestaat sinds 2017 de wens naar onderzoek en meer kennisontwikkeling over o.a. de rol en betekenis van (binnen)tuinen in het licht van gezondheid, biodiversiteitsherstel en klimaatverandering.
Wat is de huidige staat van de biodiversiteit (en ecologische interrelationaliteit) in de binnentuinen in de stad? En hoe kunnen deze als longen van de stad bijdragen aan actief biodiversiteitsherstel in de binnentuinen en gezonde biotopen voor mens, plant en dier (zie rapport Andre Rodenburg). Stap voor stap wordt er steeds meer informatie verzameld over binnentuinen, naar de mogelijkheden en wenselijkheid van het ontwikkelen van binnentuinen als lokale biotoop of Living Lab.
Op welke manier kan het belang van de binnentuinen, o.a. van bestaande (bijzondere en monumentale) bomen, in kaart worden gebracht in het licht van biodiversiteitsherstel en in het licht van klimaat adaptatie als natuurlijke (en houdbare, sustainable) voorzieners van zuurstof, schaduw, licht, bodem- en waterregulatie? Zodat het kan leiden tot aanpassingen in wet- en regelgeving (kapvergunningen, uit- en bovenbouw) met het oog op de toekomst?
In de periode van april tot mei 2019 doet student Brian Wals in dit kader onderzoek naar Livings Labs in de binnentuinen. Het leidt tot een enquete over ‘waterbewustzijn’ in de buurt, naar wateroverlast en/of droogte en de bekendheid van bewoners met mogelijke oplossingen.
Ter inspiratie (zie ook werkgroep binnentuinen):
Water in de binnentuinen
Onderzoekers (UvA, HvA, 2017,2018) zeggen dat het niet zo’n vaart zal lopen, maar Marianne Minnesma (Urgenda) zegt dat we beter een boot in de tuin kunnen leggen (2018). Tijd voor meer onderzoek. We zijn dan ook blij met de komst van Brian Wals. Hij beoogt een Living Lab te creeren. Maar gezien de situatie en tijdsdruk legt hij in plaats daarvan 93 buurtbewoners een vragenlijst voor die het waterbewustzijn in de buurt in kaart brengt.
Er zijn 93 respondenten en van hen is 31% ouder dan 65 jaar (met name huurders). Van alle ondervraagden is 95% zich bewust van klimaatveranderingen. Zij verwachten dan ook een toename van hittestress en regenwaterval.
Een groot deel (74%) van hen noemt wateroverlast in de straat, en en (61%) verwacht dat het huidige waterstelsel (lees infrastructuur) niet voldoende is toegerust voor de afvoer van deze hoeveelheden regenwater in deze buurt. In de (binnen)tuinen is door 35% van de respondenten wateroverlast geconstateerd, en in huis door 14%.
Er worden bij heftige regenwaterval meldingen gemaakt van het overlopen van water vanuit de straat in de kelder of kruipruimte. En in andere tijden worden droogte en hitte genoemd door respectievelijk 53% en 40% van de respondenten. 20% van de respondenten noemt dat het moeilijk is om zomers de hitte uit huis af te voeren.
Over de mogelijke maatregelen voor de (binnen) tuinen zijn de volgende bekend: het plaatsen van regentonnen (80%), groene daken (81%), een regenwater vijver aanleggen (77%), watertanks laten plaatsen (74%) en het creeren van hoogteverschillen in de tuin (41%). Het is hooguit een start voor vervolgonderzoek.
Brian Wals is 4de jaars student Master of Science Metropolitan Analysis, Design & Engineering (MADE). Hij komt met WIBIT in contact via Rainproof. In het voorgaande jaar was hij betrokken bij Green Village, en de realisatie van de Waterstraat in Delft. Door een gebrek aan tijd vervalt de intentie van zijn onderzoek naar de ontwikkeling van een voorbeeldtuin tot Urban Living Lab. Tijdens de afronding van zijn studie presenteert hij bij AMS een Road Map voor Living Labs in de private ruimte (niet publiek gemaakt).
