Alle acties voor elk type tuin

  • Makkelijk, mooi en levendig
  • Tegels eruit, groen erin
  • Juiste planten op de juiste plaats zijn makkelijker dan tegels
  • Huisvesting voor vogels en vlinders
© Monique Hoogland
© Anno2000
© Stocksy
© Monique Hoogland
← acties

  • Makkelijk, mooi en levendig
  • Tegels eruit, groen erin
  • Juiste planten op de juiste plaats zijn makkelijker dan tegels
  • Huisvesting voor vogels en vlinders
← acties
Soort tuin: alle tuinen
Filters
Favoriete acties

Favoriete acties

Klik op het hartje bij een actie om de actie te bewaren.

Regenwater gebruiken

© GEP regenwater
© Mergen Metz
© EFrarain
© Heel Design
© Heel Design

Het opslaan van het regenwater dat op het dak valt voor gebruik in de wc, de wasmachine en het besproeien van de tuin is een beproefde techniek.Regenwater is van voldoende kwaliteit en bovendien zachter dan leidingwater waardoor het geschikt is voor de wasmachine. Door regenwater te gebruiken voor de wasmachine en het toilet kun je op de kosten voor drinkwater besparen en help je het milieu. Namelijk, voor de drinkwaterwinning en -bereiding is energie nodig en worden chemicaliën gebruikt, dit valt weg als je regenwater gebruikt. In de toekomst zullen door de klimaatverandering ook weleens drinkwatertekorten in lange droogteperioden optreden. Dan is het goed om een voorraad water te hebben en minder drinkwater te gebruiken.

In verband met gezondheidsrisico’s mag het regenwater in Nederland alleen voor de wasmachine, de wc en de tuin gebruikt worden en niet voor douchen of als drinkwater.

Een huisinstallatie voor het gebruik van regenwater bestaat uit de volgende componenten: een reservoir, filter, overstort, een centraal regelsysteem, pompjes, aansluiting op gebruikspunten en een suppletievoorziening.
De reservoirinhoud wordt afgestemd op de beschikbare hoeveelheid neerslag en het te verwachten gebruik. Zorg voor een optimale dimensionering, dan is de reductie van het drinkwatergebruik optimaal maar wordt ook de tank niet te groot. Voor een standaardhuishouden is een tank van 2 tot 3 m3 meestal groot genoeg.

Het teveel aan regenwater wordt overgestort en kan in de tuin vastgehouden worden of bij gebrek aan een tuin afgevoerd worden via een nabijgelegen sloot, greppel of het regenwater riool.

Filter
Afstromend hemelwater bevat vaste stoffen zoals restanten van bladeren die er beter uitgefilterd kunnen worden zodat ze niet door rotting de waterkwaliteit negatief beïnvloeden of de installatie beschadigen. Een hevige regenbui spoelt dan het filter schoon en voert het vuil af via de overstort.
Ondanks filtering komt een deel van het slib in het reservoir terecht. Om te voorkomen dat dit omhoog wervelt, dient het hemelwater geleidelijk in het reservoir te stromen. Dit kan eenvoudig door de waterinlaat met een bocht van 180° uit te voeren en tot onder in het reservoir door te laten lopen.

Beton- of kunststofreservoir
Reservoirs zijn doorgaans gemaakt van beton of van kunststof. Betonnen reservoirs zijn sterk en hebben een ruwe oppervlaktestructuur. Micro-organismen kunnen zich aan de ruwe wanden hechten en de aanwezige verontreiniging afbreken. Bij plaatsing op binnenterreinen moet de locatie met een hijskraan bereikbaar zijn.

Voor kleine reservoirs ligt het gebruik van kunststoftanks voor de hand. Deze zijn licht en kunnen inpandig op zolder, in de kruipruimte, of in de tuin geplaatst worden. Kleinere reservoirs kunnen aan elkaar gekoppeld worden om de gewenste reservoirinhoud te bereiken.
Er bestaan ook regenwaterzakken voor de kruipruimte in de bestaande bouw. In een van boven bereikbare schacht worden de overige installatie-onderdelen (pomp e.d.) geplaatst, zodat deze bereikbaar zijn voor onderhoudswerkzaamheden.

Bij hogere grondwaterstanden moet bij reservoirs in tuin en kruipruimte rekening worden gehouden met opdrijven. Bij kunststofreservoirs met een laag gewicht kan de tank van een ballast laag met grind of granulaat worden voorzien. Deze ballast laag vormt tegelijk de ondergrond waarop micro-organismen verontreinigingen kunnen afbreken.

Centraal regelsysteem
Het centraal regelsysteem is een kast in het huis die de functies van het regenwatergebruikssysteem stuurt: het houdt het peil van het water in het reservoir in de gaten via een vlotter en zorgt bij een te laag peil ervoor dat drinkwater gebruikt wordt in plaats van water uit het reservoir (suppletie). Het systeem heeft twee watertoevoerleidingen: de drinkwaterleiding en via een opzuigpomp de aanvoer uit het reservoir. De uitgang van het systeem bevat een pomp en een expansievat om de waterdruk in huis te regelen.

Suppletie
Om functies zoals de toiletspoeling en de wasmachine altijd van water te kunnen voorzien wordt het systeem omgeschakeld op drinkwatergebruik als het reservoir bijna leeg is. Het drinkwaterbedrijf eist wel een onderbreking tussen het drinkwaternet en het regenwater. Door de toevoeropening van de suppletie ruim boven het hoogste wateroppervlak in het reservoir aan te brengen, is aan deze eis voldaan.

Regenwaternet
Om risico’s door verwisseling van de waterleidingen uit te sluiten verdient het aanbeveling de leidingen van het regenwatergebruikssysteem naar de gebruikspunten van dit water te coderen door bijvoorbeeld een afwijkende kleur te gebruiken of te voorzien van leidingmarkeringen. Het risico op verwisseling met de drinkwaterleiding wordt zo gereduceerd.

Onderhoud installatie
Ten behoeve van een onderhoud zijn grote reservoirs voorzien van een mangat. Periodiek kan het reservoir (gemiddeld 1 x per 10 jaar) van slib ontdaan worden en gereinigd worden. Verder kan via het mangat het filter schoongemaakt worden en kunnen de interne onderdelen (zoals pomp en vlotters) bereikt worden.

Rekenvoorbeelden hemelwaterinstallatie

Voor de dimensionering van een hemelwatersysteem, gebruik je de lokale neerslaggegevens, de loodrechte projectie van het beschikbare dakvlak, balkon of versteende tuin, de afvoercoëfficiënt en het verwachte gebruik. Het verwachte gebruik is afhankelijk van het aantal personen in een gebouw en het waterverbruik van de aangesloten installaties.

Hier vind je een rekentool om de optimale grootte van de regenwateropvangbuffer in jouw situatie te berekenen.

De afvoercoëfficiënt geeft de verhouding tussen het direct afgevoerde hemelwater en de neerslag weer.

Dakoppervlak Afvoercoëfficiënt
Hellende daken
Pannen, ongeglazuurd 0,9
Pannen, geglazuurd 0,95
Kunststofdaken 0,95
Platte daken
Kunststofdaken 0,8
Groene daken extensief 0,4-0,5
Groene daken intensief 0,4-0,5


Rekenvoorbeeld reservoirgrootte woning

Voor een woonhuis met een dakoppervlak van 70 m2, een afvoercoëfficiënt van 0,9, en een gemiddelde maandelijkse neerslag van 65 mm, bedraagt de maandelijkse hoeveelheid beschikbaar hemelwater 70 m2 x 0,9 x 0,065 m = 4 m3. Dit is groot genoeg om een langere periode van relatieve droogte te kunnen overbruggen.

Bij de bezetting van een huishouden van 3 personen en gebruik van hemelwater voor het toilet en de wasmachine is dit nagenoeg voldoende. Per persoon wordt dagelijks gemiddeld 35 liter voor toiletspoeling gebruikt en 15 liter per persoon voor de was. Dit is 50 liter per persoon per dag. Per maand wordt er door drie personen 4,5 m3 aan hemelwater gebruikt. In dit voorbeeld is dus 0,5 m3 drinkwatersuppletie nodig. Daarmee is de drinkwaterbesparing in dit voorbeeld bijna 40%.

Vuistregel
Als vuistregel voor dimensionering van hemelwaterreservoirs geldt: 5 m3 reservoir voor elke 100 m2 dakoppervlak. In de praktijk kan voor een kleine grondgebonden woning een reservoir van 3 m3 worden aangehouden, en voor een grote woning een reservoir van 5 m3. In enkele situaties, zoals bijvoorbeeld grote vrijstaande woningen, overtreft het aanbod de vraag en kan het reservoir op de vraag worden gedimensioneerd. Schakel een specialist in voor het bepalen van de precieze afmetingen van de tank. Dit vereist namelijk deskundigheid en is afhankelijk van het dakoppervlak, het verwachte gebruik en de verwachte neerslag.

VvE en CPO
Voor VvE’s (Vereniging van Eigenaren) en CPO-projecten (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap) is het juridisch mogelijk om een collectief regenwatergebruikssysteem aan te leggen. Dit maakt het systeem voordeliger omdat er maar één opslagtank en één pomp nodig is.

Kosten

Moeilijkheid

Onderhoud

Tips

  • - De combinatie van een begroeid dak met een regenwatersysteem is niet zinvol. Van een begroeid dak komt te weinig regenwater af.
Bekijk voor inspiratie onze Pinterest-pagina