Bomen zijn onmisbaar in een tuin. Ze zijn beeldbepalend, geven privacy, bieden schaduw en zorgen voor een fijne atmosfeer.
Bomen zorgen voor schaduw onder hun bladerdak en voor verkoeling door verdamping. Hierdoor kan de luchttemperatuur in de nabijheid van een gemiddeld grote boom op hete dagen 2-5 graden Celsius lager zijn dan in de omgeving. Daarnaast is de gevoelstemperatuur onder een boom op hete dagen tot wel 10 graden lager.
Bij de keuze voor een bladverliezende boom wordt de winterzon doorgelaten en geeft de boom dus alleen schaduw in de zomer.
De schaduw van een boom zorgt verder voor minder verdroging van de bodem eronder. De beplanting in een schaduwrijke tuin heeft daarom minder water nodig.
Bomen zorgen voor bescherming tegen weersinvloeden door sterke (koude) wind te breken.
Daarnaast zijn bomen een belangrijke producent van zuurstof. Ook absorberen ze stof en zuiveren ze zo de lucht.
Bomen houden verder water vast, bieden leefruimte aan vogels en insecten, en kunnen vruchten dragen. Bomen zijn van grote betekenis voor de biodiversiteit in de tuin zoals voor vogels, insecten, mossen en wespen.
Er zijn vele verschillende boomsoorten in allerlei maten. Voor iedere tuin en grondsoort is een geschikte boom te vinden met bijv. prachtige bloesems, vruchten of herfstkleuren. Ze voorzien dieren in de omgeving van de nodige bessen, nootjes en ander voedsel. De afgevallen bladeren vormen de basis van bladcompost en bieden schuilplaatsen aan egels en andere nuttige tuindieren.
Juiste boom op de juiste plek
Een zorgvuldige keuze van de boom is belangrijk. Onderschat de groeikracht van een boom niet. Kies voor een type boom die oud kan worden in jouw tuin. Kies voor een kleine voor- of achtertuin een kleine boom, of een boom die goed kan worden gesnoeid zoals een parasolplataan, leilinde of bolacacia. In een grote tuin kan je voor een mooie groter wordende solitair zoals een kastanje, walnoot, kersenboom, linde, eik, of beuk kiezen. In de meeste tuinen past een kleine (6-10 m hoog) tot middelgrote boom (10-15 m hoog). Meerstammige bomen worden minder hoog maar wel breder.
Let bij de keuze van je boom ook op de standplaats; als je tuin erg nat of droog is, hoort daar een ander type boom bij. Als je je wil laten adviseren door een medewerker van het tuincentrum, geef dan zoveel mogelijk informatie over de tuin zoals de omvang, grondsoort, grondwaterstand en bezonning.
Aandachtspunten bij de keuze van een boom
Bomen zijn blikvangers; de keuze voor een type boom heeft invloed op de verdere inrichting van de tuin (denk maar aan de schaduw die een boom geeft). Bedenk wat je graag wilt dat de boom voor je tuin doet, gaat het om de sierwaarde, wil je vruchten, wil je schaduw of bescherming tegen inkijk?
De sierwaarde wordt bepaald door de bloesem, zaaddozen of herfstkleur.
Voorbeelden van bomen met eetbare vruchten zijn: appelboom, kersenboom, pruimenboom, vlierbes, mispel, perenboom, witte moerbei en gele kornoelje.
Veel schaduw bieden bomen met een dicht bladerdek. Voorbeelden hiervan zijn goed te snoeien vormbomen zoals de trompetboom en de dakplataan. Minder schaduw bieden bomen met een open kroon bijvoorbeeld doodsbeenderenboom en himalayaberk.
Bescherming tegen inkijk bieden leibomen zoals de steeneik leivorm, sierpeer leivorm, haagbeuk leivorm en leilinde.
Onderbeplanting
Kies voor de geschikte onderbeplanting. Het is niet zo dat er niets onder bomen groeit. Kies alleen wel de juiste beplanting. Zo kun je er in het voorjaar prachtige bloemen hebben door er bloembollen te planten. Onder een boom is namelijk een groot deel van het winterhalfjaar zon want het duurt even voordat er blad aan de boom komt. Tegen die tijd zijn de bloembollen weer uitgebloeid. En in de herfst heb je nogmaals de kleurenpracht van de boom zelf.
Onderhoud van de boom
- Geef na het planten de boom voldoende water, zeker het eerste jaar. Ook tijdens hele droge zomers kan watergeven soms nodig zijn, maar in principe niet.
- Wordt de boom te groot, verdiep je dan in snoeitechniek, of vraag een expert bij een tuincentrum of een hovenier.
- Snoei dood hout en schurende takken.
Meer weten? Download hieronder het infoblad: ‘Plant een boom’