Klik op het hartje bij een actie om de actie te bewaren.
Beplanting
Tegels eruit, groen erin!
'Ik geniet ervan om met mijn buren onze omgeving eetbaar te maken.'
Esmeralda
Bomen
Vergroen je dak
Wadi
'Het groene dak houdt ons huis in de zomer lekker koel.'
Alexandra
Regenwaterbuffervijver
Gazon en bloemrijk grasland
Hagen en groene erfafscheidingen
Een vijver in je tuin
Infiltratiegreppel of wadi
'Midden in de stad is mijn dakterras niet alleen leuk voor mezelf: mijn buren hebben zo ook een mooi groen uitzicht.'
Lisa
Geveltuintje aanleggen
Een groene tuin met veel beplanting heeft veel voordelen. Hij ziet er mooi uit, zorgt voor verkoeling, is beter voor vogels, bijen en vlinders en laat regenwater in de grond zakken.
Een kale bodem droogt sneller uit en verliest door de hardere korst het vermogen om water op te nemen. Beplanting houdt zelf water vast en verbetert daarnaast door de doorworteling het infiltratievermogen van de bodem. Hogere beplanting zoals heesters verhoogt het opnamevermogen van de bodem met een factor drie ten opzichte van kale grond. Hoe hoger de beplanting, des te dieper de wortels en des te beter de doorworteling van de bodem door de plant en de waterbuffering in de plant, op de plant en in de bodem.
Een beplante bodem warmt veel minder op in de zomer vergeleken met een verharde bodem. Beplanting biedt daarnaast ruimte aan allerlei ander leven en houdt door verdamping de omgeving koel.
Zorg voor variatie in je beplanting voor meer biodiversiteit. Het mooiste is om overgangen te maken tussen hoge en lage beplanting. Kies voor je erfgrens voor een groene erfafscheiding van inheemse soorten zodat deze ruimte biedt aan allerlei dieren en ook makkelijk passeerbaar is voor bijvoorbeeld egels. Plant het liefst ook een boom met bessen of vruchten als nest-, schuil- en voedselplaats voor vogels en insecten. Deze boom biedt je ook schaduw op hete dagen. Vervolgens zorg je voor een kruidlaag, bijvoorbeeld in een border. Hierin komen bloemen en bodembedekkers. Bodembedekkers zorgen er ook voor dat je minder last van onkruid krijgt. Bloemen trekken insecten zoals bijen, hommels en zweefvliegen aan. Belangrijk is te kiezen voor verschillende soorten zodat je door het hele jaar heen stuifmeel en nectar hebt te bieden. Want hoe meer insecten, des te meer voedsel er weer is voor de vogels. De bij en de hommel vormen een zeer belangrijke schakel in ons ecosysteem omdat ze verantwoordelijk zijn voor de bestuiving van veel planten. Kies voor bloemen met verschillende bloeiperiodes, niet alleen voor de dieren maar ook voor jezelf! Op deze manier heb je altijd wat moois te zien.
Je hebt nu een mooie tuin gemaakt voor jou en allerlei dieren.
Door vegetatie die tegen droogte kan in de tuin te planten is het minder snel nodig om de beplanting extra water te geven. Dit type planten heeft namelijk vaak een dieper gaand wortelstelsel en een waslaagje om verdamping te beperken.
Dieren in Nederland zijn aangepast aan de planten en bomen die hier van nature voorkomen. Probeer dus ook zoveel mogelijk van dit soort ‘inheemse beplanting’ te gebruiken. De meeste vogels, bijen en vlinders hebben meer aan inheemse soorten als voedsel. Zo is bijvoorbeeld de lijsterbes voedsel voor 32 verschillende soorten inheemse vogels. De vergelijkbaar decoratieve vuurdoorn uit het Middellandse Zeegebied biedt slechts voedsel aan 4 in Nederland inheemse soorten. Als het zou lukken om meer inheemse heesters aan te planten zou dat veel meer vogels, vlinders, hommels en ander insecten leefruimte bieden.
Vogels zorgen voor sfeer in je tuin. Ze komen er om eten en drinken te zoeken, nestjes te bouwen en om te badderen. Er zijn daarom vele manieren om je tuin aantrekkelijk te maken voor vogels. Een goede variatie is belangrijk. Verschillende soorten beplanting vinden ze prettig. Veel beplanting trekt insecten aan die de vogels eten. Eén- en tweejarige planten bieden zaadjes. Bomen bieden bescherming en fruit (afhankelijk van de soort). Hagen dienen als schuilplaats door de dichte takken en doornen. Ook kunnen ze bessen bieden. Ook een gazon of grasveldje is erg aantrekkelijk voor vogels door de insecten die zich daar bevinden. Klimplanten worden door veel vogels gebruikt om in te broeden.
Aantrekkelijke elementen voor egels in de tuin zijn een vijver, een grasveldje, bodembedekkers en hogere planten. Egels drinken graag uit een vijver. Maar zorg ervoor dat ze hier ook weer uit kunnen komen, met bijvoorbeeld een kikkertrap. In een vochtig grasveldje vinden egels regenwormen. Beplanting is belangrijk omdat egels graag beschut lopen.
Door gras te laten groeien trek je rupsen van de nachtvlinders aan. Veel nachtvlinders rusten overdag op een muur of boom. Ze zoeken ’s nachts naar voedsel op bloeiende bloemen, rottend fruit, uitwerpselen en vochtige grond. Rupsen van nachtvlinders eten allerlei planten. Nachtvlinders hebben een belangrijke rol in het ecosysteem. Er zijn ongeveer maar 50 soorten dagvlinders in Nederland. En dat terwijl er wel ongeveer 2400 soorten nachtvlinders zijn! Veel andere diersoorten (vleermuizen/vliegen/vogels) zijn afhankelijk van de nachtvlinder omdat deze een belangrijke voedselbron voor ze is. Nachtvlinders maken dankbaar gebruik van bloeiende planten in je tuin zoals de hanggeranium en de liguster. De teunisbloem gaat pas ’s avonds open en is dus helemaal gericht op de nachtvlinder.
Heb je een droge tuin? Voorkom dan onnodig water geven door beplanting te kiezen die niet veel water nodig heeft, zoals een kleine boom en robuuste vaste planten. Bij een juiste afstemming met grondsoort en lichtbehoefte is de kans groot dat de planten gezond blijven, ook als het langere tijd droog blijft.
Zorg ervoor dat de grond helemaal bedekt is bijvoorbeeld met bodembedekkers tussen de planten zodat de bodem minder uitdroogt en het onkruid minder kans krijgt. Schaduwrijke plekken in de tuin drogen minder snel uit, vaste planten in de schaduw hebben minder last van langdurige droogte. Heb je een natte tuin? Stem je beplanting erop af.
1.Verbeter de bodem
Voor een goed resultaat is het nodig om eerst de bodem te verbeteren, zeker wanneer er tegels zijn weggehaald. Planten kunnen niet in alleen zand groeien. Bodemverbetering zorgt ervoor dat de grond luchtiger wordt en dat er voldoende humus (plantaardig materiaal) in komt. Hierdoor wordt het regenwater beter vastgehouden en komen er voedingsstoffen in de bodem. Je kan kant en klaar samengestelde bodemverbeteraars, producten die het bodemleven activeren en compost aanschaffen. Als je ieder voorjaar de afgestorven vaste-plantenresten klein knipt en door de grond werkt, hou je de grond luchtig en blijf je de grond verbeteren. Met een gezonde bodem zijn de planten gezonder en weerbaar tegen ziektes en plagen.
2.Aanplanten
Maak een ruim plantgat, flink ruimer dan de kluit van het te planten materiaal. Zorg dat de grond in het plantgat goed los is. Meng de uitgegraven grond eventueel met de gekozen bodemverbeteraar. Let op: de planten nooit direct in de bodemverbeteraar planten, altijd goed doormengen met de aarde.
Zorg dat de kluit goed nat is voordat je deze plant.
Zet de kluit in de grond, vul het gat aan met de gemengde grond en druk lichtjes aan. Geef water. Is het droog in de week na het planten? Geef de planten regelmatig, zo nodig dagelijks water.
3.Maak een onderhoudsplan
Meer weten? Download hieronder de volgende infobladen:
‘Makkelijke planten voor een droge tuin’ , ‘Makkelijke planten voor een natte tuin’ ,
‘Makkelijke planten voor een schaduwtuin’ & ‘Makkelijke planten voor een zonnige tuin’
Infoblad Makkelijke planten voor een droge tuin
Infoblad Makkelijke planten voor een natte tuin
Infoblad Makkelijke planten voor een schaduw tuin
Infoblad Makkelijke planten voor een zonnige tuin
Kosten
Moeilijkheid
Onderhoud
Een kale bodem droogt sneller uit en verliest door de hardere korst het vermogen om water op te nemen. Beplanting houdt zelf water vast en verbetert daarnaast door de doorworteling het infiltratievermogen van de bodem. Bovendien zijn er nog meer voordelen. Bij de Actie Beplanting kun je hier meer over lezen.
Zorg ervoor dat de bodem bedekt is met beplanting. Daar waar geen ruimte is voor een grote plant, kan je denken aan bodembedekkers. Het onkruid krijgt door de bodembedekkers veel minder kans en de bodem droogt veel minder snel uit.
Bodembedekkers vormen met de wortels een netwerk en bedekken met hun bladeren al snel een groter oppervlak. Het zijn lage, bijna kruipende planten. Er wordt in Nederland veel gekozen voor Pachysandra of Vinca. De eerste heeft een groen, leerachtig blad. Ze worden ongeveer 15 cm hoog en bloeien met een klein crèmekleurig bloemetje. De Pachisandra terminalis is een wintergroene plant, die snel uitbreidt, maar zeker niet gaat woekeren. Hij stelt weinig eisen aan de bodem. De Vinca minor (maagdenpalm) is ook een gemakkelijk toepasbare bodembedekker. Hij kan zowel zonnig, half schaduw als in de schaduw staan. Verder is ook deze snelgroeiend en wintergroen. Hij bloeit vroeg in april en is beschikbaar met roze, witte, blauwe of paarse bloemen. In schaduwrijke tuinen zijn Lievevrouwbedstro (Galium odoratum) en bosanemoon (Anemone nemorasa) geschikt.
Een gezonde bodem is beter in staat om water vast te houden. Een gezonde bodem is namelijk luchtiger. Door organisch materiaal toe te voegen wordt het bodemleven gestimuleerd. Het zorgt voor voeding voor je vaste planten en een goede doorworteling. Let op: bodemverbeteraar kun je het beste toepassen voordat je vaste planten aanplant.
Materialen die gebruikt kunnen worden zijn bijvoorbeeld kant-en-klare samengestelde bodemverbeteraar, compost, bodemactivator, grasmaaisel, houtsnippers, cacaodoppen of humusrijke grond.
Fruitbomen bieden ruimte aan bijen, vlinders, insecten en vogels. Een kersenboom is een erg goede voedselbron voor vogels.
In plaats van ‘verharde’, stenige, houten of kunststoffen erfafscheiding kun je beter kiezen voor een groene erfafscheiding. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een haag. Een haag kun je het beste aanleggen door een sleuf te graven 40 cm breed en 30 cm diep (dan hoef je niet voor ieder plantje opnieuw een gat te graven en blijf je gemakkelijker recht). Heb je niet het geduld om te wachten tot je haag volgroeid is? Neem dan een kant-en-klaar-haag.
Leibomen worden van oudsher al als zonwering of als een soort windscherm gebruikt. Voordeel van leibomen is dat ze weinig ruimte vragen. Je hebt fruit dragende soorten zoals leiperen die als leiboom gesnoeid kunnen worden.
Sommige planten maakt het niet uit of ze nu droog of juist nat staan. Deze planten doen het bijna overal goed; Siberische lis, kattenstaart, wederik, hartlelie, vrouwenmantel.
Waterplanten zorgen ervoor dat het vijverwater (en dus de leefomgeving van vissen in het water) met zuurstof wordt verrijkt en wordt gezuiverd. Hierdoor blijft het gezond. Bovendien zorgen waterplanten voor een extra beleving in de tuin. Er zijn verschillende soorten waterplanten, zoals drijfplanten, onderwaterlelies en oeverplanten. Laat je adviseren om zeker te zijn welke planten in jouw vijver passen
Bomen met een kluit zijn leverbaar tussen ongeveer half oktober en half april. In gematigde klimaten verliezen ze in de herfst het blad. Ze overwinteren dan als kale boom. De verdamping van de boom wordt hierdoor veel minder. Hij beschermt dus eigenlijk zichzelf, want als de bodem bevroren of droog is kan de boom bijna geen water opnemen.
Naaldbomen zijn doorgaand altijdgroene bomen. Ze hebben naaldvormige bladeren. De zaden zijn te vinden in dennenappels/sparrenappels. De meeste zijn niet inheems. De enige zekere inheemse naaldboom is de jeneverbes. En deze zie je bijna nergens meer in het ‘wild’.
Koop je een tuinslang? Let er dan op dat je lengte genoeg hebt om je tuin te kunnen sproeien. Denk er ook vast over na hoe je de slang wilt opruimen. Daar zijn verschillende systemen voor. Enkele voorbeelden zijn een slangenwagen, slangenbox of een spiraalslangenbox. Met een watergeefsysteem kun je heel gericht je planten water geven. Wil je hier meer informatie over? Vraag hier dan na bij een tuincentrum.